EK SAYFA – 1617-4
باب: الشاة
التي سمت
للنبي صلى
الله عليه
وسلم بخيبر.
41. HAYBER'DE NEBİ S.A.V.'E İKRAM EDİLEN ZEHİRLİ KOYUN
رواه عروة،
عن عائشه، عن
النبي صلى
الله عليه وسلم.
Bunu Urve, Aişe'den, o Nebi s.a.v.'den diye rivayet etmiştir.
حدثنا عبد
الله بن يوسف:
حدثنا الليث:
حدثني سعيد،
عن أبي هريرة
رضي الله عنه
قال:
لما
فتحت خيبر
أهديت لرسول
الله صلى الله
عليه وسلم شاة
فيها سم.
[-4249-] Ebu Hureyre r.a. dedi ki: "Hayber fethedilince
ResuluIlah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e zehir katılmış bir koyun hediye
edildi."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Hayber'de Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e ikram edilen
zehirli" yani içine zehir katılmış "koyun"
"Hayber fethedildiğinde Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'e zehir katılmış bir koyun hediye edildi."
İbn İshak der ki: Hayber fethedildikten sonra Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem da kendini rahat hissettikten sonra SeIlam b. Mişkem'in hanımı
Haris kızı Zeyneb ona kızartılmış bir koyun hediye etti. Daha önce de: O,
koyunun en çok hangi azasmı seviyor diye sormuştu. Ona kolunu sevdiği
söylenmişti. Bundan dolayı oraya çokça zehir katmıştı. Allah Resulü kolunu alıp
ısırdığı bir lokmayı çiğnedi. Fakat yutmadı. Bişr b. Bera da onunla birlikte
ondan yedi ve bir lokmasını yuttu ... diyerek kıssayı zikretmektedir. Allah
ResLılü kadını affetti. Fakat Bişr b. Bera yediği o lokmadan dolayı vefat etti.
Beyhaki, Süfyan b. Huseyn, ez-Zuhrı'den, o Said b. el-Museyyeb
ile Ebu Seleme'den, ikisinin Ebu Hureyre yoluyla rivayet ettiklerine göre
"Yahudilerden bir kadın Rest1lullah sallallShu aleyhi ve sellem'e zehir
katılmış bir koyun hediye etti. O da (ondan) yedi. Ashabına: Geri durunuz, bu
koyun zehirlidir, dedi. Kadına da:
Seni bu işi yapmaya iten ne oldu, diye sordu. Kadın: Şunu
istedim, eğer sen bir nebi isen Allah seni bundan haberdar edecektir. Eğer
yalancı birisi isen böylelikle insanları senden kurtarmış olacaktır, dedi.
(Ebu Hureyre) dedi ki: Bunun üzerine kadına ilişmedi."
Cabir yoluyla da buna yakın rivayet zikredilmiş, fakat:
"Onu cezalandırmadı" demiştir.
Abdurrezzak da Musannerinde Ma'mer'den, o ez-Zühri'den, o Ubey
b. Kab'dan bunun benzerini rivayet etmiş ve şu fazlalığı eklemiştir: Daha sonra
da omuzundan hacamat yaptırdl. (Ma'mer) dedi ki: ez-Zühri: "Kadın Müslüman
olunca ona ilişmedi" demektedir. Ma'mer de der ki: Fakat insanlar onu
öldürdüğünü söylüyorlar.
Beyhaki der ki: Muhtemelen önce ona ilişmeyip bırakmış, daha
sonra Bişr b. Bera yediğinden dolayı ölünce onu öldürmüştür.
es-Süheyll de buna böylece cevap vermiş ve şunları eklemiştir: O
önce kadına ilişmedi. Çünkü Allah Rest1lü kendisi için intikam almazdı. Daha
sonra da Bişr'in ölümü üzerine kısas olmak üzere kadını öldürdü.
Derim ki: Muhtemelen müslüman olduğundan ötürü ona ilişmemiş ve
onu öldürmeyi Bişr'in ölümüne kadar ertelemiştir. Çünkü Bişr'in ölümü ile
şartlarına uygun ona kısas uygulamak kap etmiştir.
Hadisten Çıkarılan Bazı Sonuçlar
1- Hayber kıssası, pek çok hüküm ihtiva eden bir kıssa'dır: 1-
Haram aylarda kafirlerle savaşmak,
2- Kendilerine davetin ulaşmış olduğu kimseleri uyarmadan baskın
yapmak caizdir.
3- Ganimet paylara göre taksim edilir.
4- Ganimet paylaştırılmadan önce müşriklerden alınan yenecek
şeyleri ihtiyacı olan kimseler saklamamak ve başka bir yere taşımamak şartıyla
yiyebilir.
5- Orduya gelen yardımcı kuwetler savaş bitiminden sonra
geldikleri takdirde, eğer çoğunluk buna razı olursa onlara da pay verilir.
Ca'fer ve Eş'arilere verildiği gibi. Fakat razı olmazlarsa onlara pay verilmez.
Eban b. Said ve arkadaşlarına yapıldığı gibi. Böylelikle bu husustaki haberler
birbirleriyle telif edilmiş olur.
6- Ehll merkeplerin etleri haramdır.
7- Eti yenmeyen hayvanın şer'i kesim ile tahir olması sözkonusu
değildir. 8- Kadınlarla mut'a nikahı haramdır.
9- Müsakat ve müzaraa akitleri caizdir.
10- İtham altında bulunan kimseler tarafından yapılan sulh ve
güvenlik akitleri sabittir.
11- Zimmet ehlinden, kabul etmiş olduğu şartlara muhalefet eden kimselerin
akitleri bozulmuş olur ve kanı heder olur.
12- Ganimetin paylaştırılmasindan önce ganimetten bir şeyler
alan kimse ona malik olmaz. İsterse aldığı o şey hak ettiğinden daha aşağı
olsun.
13- Anveten (savaşılarak) alınan araziyi imam paylaştırmak ve
olduğu gibi bırakmak arasında muhayyerdir.
14- Zimmet ehline ihtiyaç kalmadığı takdirde onları başka yere
sürmek caizdir.
15- Yolculukta iken evlenilen hanım ile gerdeğe girmek caizdir.
16- Kitap ehlinin yiyeceklerindenyemek, hediyelerini kabul etmek
caizdir. Bu hükümlerin çoğunluğunu ilgili konularda zikretmiş bulunuyoruz.
Doğruya hidayet eyleyen Allah'tır.
باب: غزوة زيد
بن حارثه
42. ZEYD B. HARİSE GAZVESİ
حدثنا مسدد:
حدثنا يحيى بن
سعيد: حدثنا
سفيان بن
سعيد: حدثنا
عبد الله بن
دينار، عن ابن
عمر رضي الله
عنهما قال:
أمر
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم أسامه
على قوم
فطعنوا في
إمارته، فقال:
(إن تطعنوا في
إمارته، فقد
طعنتم في
إمارة أبيه من
قبله، وايم الله
لقد كان خليفا
للإمارة، وإن
كان من أحب الناس
إلي، وإن هذا
لمن أحب الناس
إلي بعده).
[-4250-] İbn Ömer r.a.'dan dedi ki: "Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem Usame'yi bir topluluğa kumandan tayin etti. Onun
kumandanlığına tenkitler yönelttiler. (Allah Resı1lü) bunun üzerine şöyle
buyurdu:
Siz bunun kumandanlığını tenkit ediyörsunuz. Ondan önce babasının
kumandanlığını da tenkit etmiştiniz. Allah'a yemin ederim o kumandanlığa layık
birisi idi ve şüphesiz insanlar arasında en sevdiklerimden birisi idi. Şüphesiz
bu da ondan sonra insanlar arasında en çok sevdiğim kimseler arasındadır."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Zeyd b. Harise gazvesi" Zeyd Nebi Sallallahu Aleyhi
ve Sellem'in azadlısı ve Usame b. Zeyd'in babasıdır. (Buhari) burada Usamelnin
(kumandan olarak) gönderilmesine dair İbn Ömer yoluyla gelen hadisi zikretmiş
bulunmaktadır. Bu hadisin açıklamaları Meğazı bölümünün sonlarında (4469.
hadiste ) gelecektir. Bu hadisin burada zikredilmesindeki maksat ise
"ondan önce babasının kumandanlığını da tenkit etmiştiniz" ifadesinin
yer almış olmasıdır. Biraz sonra Mı1te gazvesinin akabinde Ebu Asım'ın, Yezid
b. Ebi Ubeyd'den, onun Seleme b. el-Ekva'dan şöyle dediğine dair hadis de
gelecektir: "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ile birlikte yedi gazaya
katıldım. (Zeyd) b. Harise ile birlikte de gazada bulundum. (Allah Resı1lü) onu
bize kumandan tayin etmişti."